Με την πολυτέλεια της πλήρους απουσίας πολεμικών συρράξεων στα εδάφη της σήμερα, αλλά και με την εμπειρία των δύο παγκοσμίων πολέμων που σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία της, η Ευρώπη θα μπορούσε να κατανοήσει σε βάθος τα θλιβερά τεκταινόμενα στην Ουκρανία και στο Ισραήλ. Ωστόσο η στάση της συχνά αποδεικνύεται μετριοπαθής.
Άρθρο του κ. Σπύρου Ροδόπουλου, υπεύθυνου επικοινωνίας της YESAdvisory (έντυπο τεύχος Νοεμβρίου 2023).
Η αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) να παρέμβει σε καίρια πολεμικά ζητήματα, σε συνδυασμό με την αμήχανη διπλωματική πολιτική που άθελά της –ή μη– υιοθετεί, την υποβαθμίζουν στην άχαρη θέση του απλού παρατηρητή.
Είδαμε ότι από την έναρξη του πολέμου στο Ισραήλ, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συνομιλούσε για τέσσερις συνεχόμενες ημέρες με τον Ισραηλινό ομόλογό του Μπενιαμίν Νετανιάχου. Την πέμπτη ημέρα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν επισκέφτηκε τον Νετανιάχου, ενώ την ακριβώς επομένη ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν συνάντησε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Εξαρχής ο Νετανιάχου προέβη σε μια σειρά συζητήσεων και συνομιλιών με Αμερικανούς πολιτικούς ταγούς και αξιωματούχους.
Στο μεταξύ, τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. χρειάστηκαν εννέα μέρες για να συμφωνήσουν τελικά σε μια κοινή δήλωση σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα… Είναι εμφανές ότι η Ε.Ε. έχει αρκετό δρόμο μπροστά της για να θεωρηθεί μια ισχυρή πολεμική δύναμη. Η ιδέα ενός ευρωπαϊκού στρατού ελκύει το ενδιαφέρον εδώ και χρόνια. Ο ρωσοουκρανικός πόλεμος επανέφερε τη συζήτηση στο προσκήνιο, ωστόσο και πάλι η ιδέα απορρίφθηκε ως μη πρακτική. Έτσι, τα στρατιωτικά συμφέροντα της Ε.Ε. εξυπηρετούνται από μεμονωμένα κράτη (κυρίως από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία), τα οποία όμως –όπως είναι φυσικό– δεν ακολουθούν πάντα ενιαία γραμμή και πράττουν ανάλογα με τα εθνικά τους συμφέροντα.
Στρατιωτική εφοδιαστική
Την ίδια στιγμή, οι ισχυρές πολεμικές δυνάμεις, ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία, αυξάνουν ολοένα και περισσότερο τη στρατιωτική τους δύναμη, υιοθετώντας τις πρακτικές των military Logistics. Τα military Logistics συνίστανται στο σχεδιασμό, στη διαχείριση και στην εκτέλεση όλων των δραστηριοτήτων που αφορούν το σύνολο των στρατιωτικών δυνάμεων μιας χώρας. Διασφαλίζουν την αποτελεσματική εκτέλεση στρατιωτικών επιχειρήσεων, εξασφαλίζουν την προστασία του στρατιωτικού εξοπλισμού και των απαραίτητων υλικών και πόρων, όπως είναι τα τρόφιμα, τα ανταλλακτικά και τα είδη πρώτης ανάγκης, και συμβάλλουν στην επιτυχή κατασκευή στρατιωτικών όπλων. Επιπρόσθετα εξασφαλίζουν την ασφαλή μετακίνηση όλων των αγαθών, ενώ συνδράμουν στο σχεδιασμό των ειδικά διαμορφωμένων αποθηκών όπου φυλάσσεται ο στρατιωτικός εξοπλισμός.
Τα τελευταία χρόνια, η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) στα military Logistics έχει δημιουργήσει νέες προοπτικές. Τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, τα drone και η ρομποτική είναι πλέον αναπόσπαστα μέρη της στρατιωτικής δύναμης μεγάλων χωρών. Για παράδειγμα, ο αμερικανικός στρατός με τη χρήση της ΤΝ μπορεί να προβλέπει με μεγάλη ακρίβεια τις ανάγκες των στρατιωτών, εξασφαλίζοντας ότι τα απαραίτητα εξοπλιστικά φτάνουν τη σωστή στιγμή στο σωστό σημείο προορισμού τους.
Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να υποδείξει πότε απαιτείται αντικατάσταση εξαρτημάτων οχημάτων, επιτρέποντας έτσι τη συντήρησή τους πριν από μια πιθανή βλάβη. Επίσης, μπορεί να ενισχύσει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, αναγνωρίζοντας πρότυπα, τάσεις και συσχετισμούς. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει επίσης τη δυνατότητα να μαντεύει τις κινήσεις του αντιπάλου, εξερευνώντας διάφορα σενάρια, αξιολογώντας πιθανές στρατιωτικές ενέργειες και εντοπίζοντας αποτελεσματικές μεθόδους λειτουργίας για την επίτευξη μιας στρατηγικής νίκης.
Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση βλέπει όλες αυτές τις εξελίξεις με αρκετό σκεπτικισμό, δεν έχει πλέον την πολυτέλεια να παραβλέπει τον τομέα της άμυνάς της ή τη θέση της τεχνητής νοημοσύνης στο όποιο σύστημα άμυνάς της. Μέσα στα μόλις δύο τελευταία χρόνια (και λιγότερο), πολλές γειτονικές της χώρες αντιμετώπισαν ή συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν κάποιου είδους στρατιωτική διαμάχη ή πόλεμο.
Ωστόσο, οι πραγματικοί κίνδυνοι μένουν αναπάντητοι, τα πιθανά οφέλη δεν αξιοποιούνται και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να φαίνεται μπερδεμένη…