Logistics Management Χτυπά στον παλμό της αγοράς
Οι διαφορετικές εκφάνσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού αφορούν τεχνολογικά οικοσυστήματα που επαναπροσδιορίζουν τις επιχειρηματικές διαδικασίες, οδηγούν προς πελατοκεντρική στόχευση και αναμορφώνουν το επιχειρηματικό μοντέλο.
Άρθρο του κ. Γεώργιου Δουκίδη, καθηγητή Ηλεκτρονικού Επιχειρείν στο Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου και Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (έντυπο τεύχος Νοεμβρίου 2021)
Παράλληλα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, είναι αναγκαία μία ολοκληρωμένη επιχειρηματική στρατηγική και ένα οργανωσιακό πλαίσιο διαμόρφωσης, υποστήριξης και ενίσχυσης της ανταγωνιστικής στρατηγικής με τις ψηφιακές τεχνολογίες.
Οι τρεις πυλώνες του μετασχηματισμού αφορούν την εμπειρία των πελατών, τις επιχειρηματικές διαδικασίες και το επιχειρηματικό μοντέλο· κι όλα αυτά, σε ένα περιβάλλον ολοκληρωμένης επιχειρηματικής στρατηγικής, αναγκαίων δομών και ανθρώπινου δυναμικού με τις απαιτούμενες δεξιότητες (βλ. «Στρατηγική και διακυβέρνηση για την επόμενη μέρα», Γ. Δουκίδης και Κ. Μπαρδάκη, Εκδόσεις Σιδέρη 2021). Ειδικότερα:
- Ψηφιακός μετασχηματισμός της εμπειρίας πελατών: Οι τρεις κύριοι άξονες δράσεων μέσω των οποίων οι επιχειρήσεις ψηφιακά μεταμορφώνουν την εμπειρία των πελατών είναι η κατανόηση του πελάτη και της συμπεριφοράς του, η αναβάθμιση των σημείων που ο πελάτης έρχεται σε επαφή με την εταιρεία και γενικά η αυτοματοποίηση και ο εκσυγχρονισμός όλων των διαδικασιών πώλησης.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρησιακών διαδικασιών: Οι εταιρείες μπορούν να αποκομίσουν επίσης σημαντικά οφέλη με το μετασχηματισμό των διαδικασιών μέσω της ψηφιοποίησης, της υποβοήθησης και αναβάθμισης της εργασίας των εργαζομένων και στελεχών, καθώς και της σωστής διοίκησης μέσω επιχειρηματικών αποδόσεων.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός του επιχειρηματικού μοντέλου: Οι επιχειρήσεις δεν μετασχηματίζουν μόνο τον τρόπο λειτουργίας τους αλλά σταδιακά αρχίζουν να μεταμορφώνουν και τον τρόπο που οι λειτουργίες αλληλεπιδρούν, καθώς και το πώς εξελίσσονται τα όρια και οι υπηρεσίες της ίδιας της επιχείρησης. Οι τρεις διαστάσεις αυτού του μετασχηματισμού είναι οι ψηφιακές τροποποιήσεις του επιχειρηματικού μοντέλου, η δημιουργία νέας ψηφιακής δραστηριότητας / υπηρεσιών και η παγκόσμια ψηφιακή επέκταση της επιχείρησης.
Υλοποίηση έργων
Για την πλήρη αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών σε ένα οργανωμένο πλαίσιο ψηφιακής στρατηγικής, είναι αναγκαία η ολοκλήρωση της επιχειρηματικής στρατηγικής με τη στρατηγική για την πληροφορική, η διοικητική αναβάθμιση διεύθυνσης πληροφορικής και του επικεφαλής της (CIO), η εύρεση των αναγκαίων ψηφιακών δεξιοτήτων και η ενεργητική εμπλοκή της ανώτατης διοίκησης. Αναλυτικά:
Α. Ολοκληρωμένη επιχειρηματική στρατηγική: Η υλοποίηση διεθνών προτύπων ή/και οδηγιών μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για καινοτομικά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, όπως είναι η στρατηγική συμμόρφωσης με το GDPR και την ευρωπαϊκή Οδηγία PSD2 για τις τράπεζες. Η μακροπρόθεσμη διάσταση της στρατηγικής και η εμπλοκή του top management θα πρέπει να συνδυάζεται με τις υψηλές επενδύσεις σε τεχνολογικές υποδομές και συστήματα. Τέλος, υψηλή προτεραιότητα δίνεται σε πολυετή πλάνα ψηφιακού μετασχηματισμού με επιχειρηματικούς στόχους και στόχους αναμόρφωσης της οργανωσιακής κουλτούρας για δεκτικότητα απέναντι στην καινοτομία.
Β. Νέες οργανωσιακές δομές: α) Δημιουργία νέας διεύθυνσης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με σκοπό να ηγηθεί των προσπαθειών για την αμεσότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των επερχόμενων προκλήσεων, β) υλοποίηση μίας συνεχούς διαδικασίας επίβλεψης της προόδου όλης της πρωτοβουλίας με διαρκές και αξιοποιήσιμο feedback σε τεχνικό, λειτουργικό και επιχειρηματικό επίπεδο, και γ) προώθηση της συνεργασίας με τους κύριους επιχειρηματικούς εταίρους για να συντονιστούν και να υλοποιήσουν αντίστοιχα ψηφιακά έργα και συνεργατικές ψηφιακές υπηρεσίες σε όλη την αλυσίδα αξίας.
Γ. Ανάπτυξη του αναγκαίου ανθρώπινου δυναμικού: Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία των ψηφιακών έργων παίζει ο ανθρώπινος παράγοντας, με την ανάπτυξη δεξιοτήτων που προάγουν την απαραίτητη ψηφιακή οργανωσιακή κουλτούρα. Αρχικά θα πρέπει να πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα ψηφιακού μετασχηματισμού για την πλειονότητα των εργαζομένων, όπως και για την προσέλκυση νέων εργαζομένων με υψηλού επιπέδου υβριδικές ψηφιακές δεξιότητες. Επίσης, πρέπει να εφαρμόζονται σχετικές μεθοδολογίες (agile, lean) στην ολοκληρωμένη σχεδίαση και υλοποίηση καινοτομικών ψηφιακών υπηρεσιών, καθώς και να αξιοποιούνται δομές καινοτομίας για την επίδειξη καινοτομικών εφαρμογών και την άμεση υλοποίηση νέων υπηρεσιών μέσω διαδικασιών ανοιχτής καινοτομίας.
Επαναστατικές καινοτομίες σε logistics και μεταφορές
Στο βιβλίο «Το ψηφιακό μέλλον» (Γ. Δουκίδης, Εκδόσεις Σιδέρη, 2020) οι καθηγητές Ζεϊμπέκης και Γιαννόπουλος αναλύουν τη σημασία των ψηφιακών τεχνολογιών αντίστοιχα στους κλάδους των logistics και των μεταφορών. Ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών στις διαδικασίες / υπηρεσίες logistics είναι σημαντικός, ενώ ήδη ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει συμβάλει στην υιοθέτηση ενός πλήθους τεχνολογικών λύσεων και έξυπνων εφαρμογών από τις σύγχρονες εταιρείες. Τα οφέλη που προκύπτουν είναι πολλαπλά και συμβάλλουν σημαντικά στην ανταγωνιστικότητα και στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Η εφαρμογή των εν λόγω τεχνολογιών, τόσο εντός των εγκαταστάσεων logistics όσο και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς και διανομής εμπορευμάτων, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην παρακολούθηση, στον έλεγχο και στη διαχείριση ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Πράγματι, πολλές επιχειρήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει την υιοθέτηση καινοτομικών τεχνολογικών λύσεων, όπως είναι το διαδίκτυο των πραγμάτων, η διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων, η χρήση επαυξημένης πραγματικότητας για τη συλλογή παραγγελιών, η χρήση αυτόνομων ή / και μη επανδρωμένων οχημάτων, καθώς επίσης η χρήση ευφυών συστημάτων μεταφορών, προκειμένου να βελτιώσουν τις επιχειρησιακές διαδικασίες τους, να αυξήσουν την ευελιξία και την ακρίβεια, αλλά και να μειώσουν το χρόνο παράδοσης, το ποσοστό σφάλματος και το κόστος εκτέλεσης των καθημερινών τους δραστηριοτήτων.
Στο τομέα των μεταφορών, η εφαρμογή ψηφιακών τεχνολογιών είναι βασική λειτουργική παράμετρος και εργαλείο υλοποίησης επαναστατικών καινοτομιών σήμερα και στο μέλλον. Οι δυνατότητες και οι προοπτικές εφαρμογής των ψηφιακών τεχνολογιών αφορούν πέντε περιοχές του τομέα, που είναι: α) η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων, β) η διαχείριση της κυκλοφορίας στα δίκτυα (όλων των μεταφορικών μέσων), γ) η διαχείριση των λειτουργιών του οχήματος και η υποβοήθηση του οδηγού για ασφαλή οδήγηση (στις οδικές μεταφορές), δ) η διαμόρφωση και προσφορά «υπηρεσιών κινητικότητας», και ε) η ηλεκτρονική συμπλήρωση και διακίνηση των εγγράφων που συνοδεύουν μια μεταφορά.
Οι περισσότερο εμφανείς ψηφιακές εφαρμογές στον τομέα των μεταφορών που θα επηρεάσουν άμεσα την καθημερινότητα του πολίτη, είναι: α) η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για την κυκλοφορία των κάθε είδους οχημάτων στα αντίστοιχα δίκτυα μεταφορών, β) η πλήρης, προσωποποιημένη και σε πραγματικό χρόνο πληροφόρηση των μετακινούμενων, καθώς και η υποβοήθησή τους τόσο στις επιλογές που έχουν σχέση με τη μετακίνησή τους όσο και στην κατά το δυνατόν ασφαλέστερη και ανετότερη εκτέλεσή της, γ) η βελτιστοποίηση της διαχείρισης της κυκλοφορίας των οχημάτων στα αντίστοιχα δίκτυα μέσα από (ψηφιακά) κέντρα ελέγχου, δ) η συνεχής ανίχνευση των λειτουργιών του οχήματος και η υποβοήθηση του οδηγού για ασφαλή οδήγηση, και ε) η δημιουργία και προσφορά «υπηρεσιών κινητικότητας» από εξειδικευμένους παρόχους, με χρήση αυτόνομων, καθαρών και κοινόχρηστων οχημάτων, σε συνδυασμό με αναβαθμισμένες δημόσιες μαζικές συγκοινωνίες.
