Στο πλαίσιο της «ενοποιημένης» λογικής για τη διαχείριση της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, οι αλυσίδες λιανεμπορίου ζητούν από τους προμηθευτές τους να πραγματοποιούν οι ίδιοι τη ζύγιση και τη σήμανση για τα προϊόντα που πωλούνται βάσει του βάρους.
Επιπλέον, οι ανάγκες για φρέσκα και κατά παραγγελία προϊόντα στο ράφι προϋποθέτουν υψηλά επίπεδα απόκρισης και ευελιξίας από την πλευρά των προμηθευτών.
Η ζύγιση και η σήμανση (Weigh–Print–Apply ή WPA) είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει:
- Ζύγιση του προϊόντος.
- Προσδιορισμό της τιμής του προϊόντος με βάση το βάρος.
- Εκτύπωση ετικέτας με την τιμή, το βάρος και άλλες μεταβλητές πληροφορίες (Lot, ημερομηνία λήξης κ.τ.λ.). Η ετικέτα εκτυπώνεται και επικολλάται αμέσως μετά τη ζύγιση.
- Επικόλληση ετικέτας πάνω στο προϊόν, με αυτόματο ή χειροκίνητο τρόπο.
- Η διαδικασία της ζύγισης και σήμανσης πραγματοποιείται κυρίως σε δυο στάδια στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων:
- Ζύγιση & σήμανση στη βιομηχανία: Η ζύγιση και η σήμανση στο στάδιο της επεξεργασίας και της τυποποίησης αφορά προϊόντα που αποστέλλονται στις αλυσίδες λιανεμπορίου είτε σε συσκευασίες με την επωνυμία της επιχείρησης είτε με τη μορφή ιδιωτικής ετικέτας. Η διαδικασία γίνεται συνήθως με αυτόματα συστήματα Weigh-Print-Apply που συνδέονται online στις γραμμές παραγωγής.
- Ζύγιση & σήμανση στο λιανεμπόριο: Η ζύγιση και η σήμανση στο στάδιο της λιανικής πώλησης αφορά τρόφιμα που πωλούνται με βάση το βάρος (κρέας και σχετικά προϊόντα, γαλακτοκομικά, ψάρι, κ.τ.λ.). Η επικόλληση των ετικετών γίνεται κυρίως με χειροκίνητο τρόπο είτε στα σημεία λιανικής πώλησης είτε στις αποθήκες των αλυσίδων λιανεμπορίου.
Εξέλιξη τεχνολογίας
Οι αυξημένες απαιτήσεις των επιχειρήσεων λιανεμπορίου για ασφάλεια και ποιότητα των προϊόντων, διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό, γρήγορες εισαγωγές νέων προϊόντων και δραστική μείωση του κόστους προϋποθέτουν την ύπαρξη ευέλικτων συστημάτων ζύγισης και σήμανσης από την πλευρά των προμηθευτών. Τα τελευταία χρόνια, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει επιτρέψει στις παραγωγικές μονάδες να χρησιμοποιούν συστήματα που καλύπτουν αυτές τις απαιτήσεις:
- Δυνατότητα για δημιουργία ειδικών ετικετών (τύπος/σχέδιο/μέγεθος), ώστε να είναι δυνατή η διαφοροποίηση της συσκευασίας.
- Γρήγορες εναλλαγές τύπων/μεγεθών ετικετών, ώστε να διευκολύνεται η άμεση εισαγωγή νέων και διαφορετικών προϊόντων.
- Υψηλή ταχύτητα και απόδοση, ώστε να ελαχιστοποιούνται τα σταματήματα και να μειώνονται οι χρόνοι παράδοσης.
- Δυνατότητα για real-time εκτύπωση κωδικών και online διασύνδεση με τα κεντρικά επιχειρησιακά συστήματα, ώστε να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Τύποι συστημάτων
Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες συστημάτων ζύγισης και σήμανσης:
- Συστήματα ζύγισης & σήμανσης με αυτόματη επικόλληση ετικετών: Ένα σύστημα για αυτόματη επικόλληση ετικετών αποτελείται από το κεντρικό σύστημα ελέγχου (PC), την οθόνη διεπαφής με το χειριστή, το σύστημα εκτύπωσης και αυτόματης επικόλλησης ετικετών, τη μεταφορική ταινία και το ζυγό ακριβείας, o οποίος ενσωματώνεται στη μεταφορική ταινία. Χρησιμοποιούνται στις εξής περιπτώσεις: Τυποποιημένα προϊόντα, μεγάλος όγκος παραγωγής (πάνω από 100-200 συσκευασίες/μέρα), υψηλές ταχύτητες (25–120 συσκευασίες/λεπτό) και ακρίβεια στην τοποθέτηση της ετικέτας.
- Συστήματα ζύγισης & σήμανσης με χειροκίνητη επικόλληση ετικετών: Τα συστήματα για χειροκίνητη επικόλληση ετικετών μπορεί είτε να περιέχουν ενσωματωμένο θερμικό εκτυπωτή ετικετών είτε να συνδέονται με εξωτερικό εκτυπωτή. Χρησιμοποιούνται στις εξής περιπτώσεις: Μικρός όγκος παραγωγής, χαμηλή ταχύτητα επικόλλησης (έως 30 συσκευασίες/λεπτό), βαριά προϊόντα (πάνω από 60kg), ειδική μεταχείριση (εύθραυστο ή ειδική συσκευασία) και ειδικές ετικέτες (πολύ μεγάλες ή μη διαθέσιμες με αυτόματα συστήματα).