Πόσο σίγουροι είστε ότι αυτό το άρθρο δεν έχει γραφτεί εξολοκλήρου από ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence [ΑΙ]); Ένα έξυπνο σύστημα AI θα μπορούσε πλέον να έχει γράψει ένα τέτοιο άρθρο σε κάτι λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα…
Άρθρο του κ. Σπύρου Ροδόπουλου, υπεύθυνου επικοινωνίας της YESAdvisory (τεύχος Μαΐου 2023).
Θα ήταν δυνατό άραγε στο μέλλον το AI να αντικαταστήσει τον κινηματογράφο, τα βιβλία, την επιχειρηματικότητα; Εάν ναι, πόσο έτοιμοι είμαστε να διακρίνουμε τι είναι αποτέλεσμα ενός αληθινού μυαλού και τι είναι αποτέλεσμα μιας έξυπνης μηχανής;
Τους τελευταίους μήνες, η προσοχή πάρα πολλών έχει στραφεί στην τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence [ΑΙ]). Τα παραδείγματα είναι παντού: συστήματα ΑΙ που δημιουργούν κείμενα, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες, επιχειρηματικά πλάνα, οικονομικές πολιτικές.
Αναμφίβολα, η ένταξη της τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινότητά μας έχει εγείρει δικαίως σωρεία ερωτημάτων, καθώς και την ανησυχία για την πλεύση προς μία κοινωνία με όρους «singularity», δηλαδή σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία θα ξεπεράσει την ανθρώπινη νοημοσύνη.
Σύγχρονοι μελετητές πιστεύουν ότι μία κοινωνία singularity είναι εφικτή, εάν λάβουμε υπόψη τους ρυθμούς με τους οποίους αναπτύσσονται οι σύγχρονες τεχνολογίες. Ωστόσο, ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι από αυτούς διατηρούν τις αμφιβολίες τους για το αν και πότε θα συμβεί τελικά κάτι τέτοιο. Για την ιστορία, οι ταγοί του AI που θεωρούν «μονόδρομο» το singularity, το τοποθετούν κάπου στα τέλη του 21ου αιώνα.
Οι τεχνολογίες AI που είναι προσβάσιμες μέχρι στιγμής, δεν φαίνονται αρκετά δυνατές για να αντικαταστήσουν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής, έκφρασης και εργασίας, παρά μόνο για να τον διαμορφώσουν. Οι τεχνολογίες AI είναι τόσο δυνατές όσο οι άνθρωποι που τις δημιουργούν, και τόσο ενημερωμένες πληροφοριακά όσο και ο ίδιος ο κυβερνοχώρος.
Για παράδειγμα, μια τεχνολογία ΑΙ δε θα μπορούσε να δώσει καμία αληθή και διασταυρωμένη πληροφορία για το ομηρικό έπος «Μαργίτης», καθώς κανένα διασωθέν απόσπασμά του δεν θα βρει κανείς στο διαδίκτυο.
Ατομική επιφυλακή
Όσο το AI εξελίσσεται, είναι σημαντικό να είναι ικανός ο άνθρωπος να το διαχειριστεί. Εδώ υπεισέρχεται το ζήτημα της ατομικής επιφυλακής απέναντι στις πληροφορίες ή και τις οδηγίες που παρέχουν οι τεχνολογίες AI στον άνθρωπο. Δεν είναι λίγες οι φορές που αυτές οι τεχνολογίες πέφτουν σε σφάλματα, αντιφάσεις και λάθη.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια (ΗΠΑ), ένα αυτοκινούμενο όχημα είναι πιο πιθανό να συγκρουστεί με έναν πεζό ο οποίος δεν είναι λευκός, επειδή ο αλγόριθμος AI του οχήματος έχει λάβει ως πληροφορία ένα καυκασιανό ανθρώπινο μοντέλο. Το ίδιο ισχύει και για άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικά αμαξίδια, ή ακόμη και για τα παιδιά.
Επιπρόσθετα, η Ruha Benjamin, κοινωνιολόγος και καθηγήτρια στο τμήμα Αφροαμερικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πρίνστον, αναφέρει ότι ακόμα και οι «αυτόματοι βοηθοί» φωνητικών εντολών των smartphone δυσκολεύονται να «αναγνωρίσουν» τις προφορές ατόμων πέραν του αγγλοσαξονικού γλωσσικού μοντέλου.
Η μέρα που το AI θα υπερβεί τον ανθρώπινο νου θεωρείται ακόμα πολύ μακρινή, όσο υπάρχουν σημαντικά ζητήματα ασφάλειας και αντικειμενικότητας. Η εργασία ήταν ανέκαθεν μια πτυχή της ανθρώπινης καθημερινότητας, η οποία διαμορφωνόταν ανάλογα με τις εκάστοτε βιομηχανικές και τεχνολογικές συνθήκες. Η τεχνολογία ΑΙ δεν πρόκειται να αποτελέσει την εξαίρεση.
Το ερώτημα για την εργασία τού σήμερα και του αύριο, το θέτει παραστατικά ο Αμερικανός οικονομολόγος Tyler Cowen, λέγοντας: «Είστε καλοί στο να εργάζεστε με έξυπνες μηχανές ή όχι; Οι δεξιότητές σας συμπληρώνουν τις δεξιότητες του υπολογιστή ή ο υπολογιστής τα πάει καλύτερα χωρίς εσάς; Το χειρότερο από όλα, ανταγωνίζεστε τον υπολογιστή;».
Όπως και με κάθε άλλη τεχνολογία, η αξία και η ποιότητά της τελικά κρίνεται από το άτομο το οποίο τη χρησιμοποιεί και από τον τρόπο με τον οποίο το κάνει. Σε αυτή τη νέα τεχνολογική επανάσταση, η οποία μόλις τώρα ξεκινάει, ο καλύτερα προετοιμασμένος θα βγει εντέλει κερδισμένος.