Ο τουρισμός αποτελεί μια από τις κύριες πηγές πλούτου για την Ελλάδα. Η χώρα μας προσφέρει πολλούς ελκυστικούς προορισμούς για διακοπές, γεγονός που οδηγεί σε μεγάλη ζήτηση κάθε είδους προϊόντων κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Άρθρο της κ. Χρυσάνθης Μακρή, γενικής γραμματέως της Πανελλήνιας Ένωσης Επιχειρήσεων Διαμεταφοράς [ΠΕΕΔ], από το έντυπο τεύχος Ιουλίου – Αυγούστου 2023).
Στόχος όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι οι παραδόσεις προϊόντων στους τουριστικούς προορισμούς να γίνονται στο σωστό χρόνο και στο σωστό τόπο για τους τελικούς παραλήπτες, αλλά και με τον πλέον οικονομικό τρόπο. Ειδικότερα για την οικονομική και τουριστική ανάπτυξη των νησιών μας, ο ανεφοδιασμός της αγοράς τους είναι μείζονος σημασίας, γι’ αυτό και όσοι συμμετέχουμε σε αυτόν οφείλουμε πάντα να δείχνουμε τη δέουσα προσοχή και επιμέλεια.
Η σωστή προετοιμασία κατά τους χειμερινούς μήνες (που δεν υπάρχει τόσο μεγάλος όγκος εργασιών) είναι καθοριστικός προκειμένου να αποφύγουμε ή να διαχειριστούμε καλύτερα τυχόν κινδύνους που μπορεί να παρουσιαστούν. Ο ενδεδειγμένος έλεγχος και το service στο στόλο των οχημάτων και στους μουσαμάδες, η αναβάθμιση του software, η συνεχής εκπαίδευση του ήδη υπάρχοντος και του καινούργιου ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και οι ενδεχομένως απαραίτητες αλλαγές στη διαρρύθμιση της αποθήκης, είναι κάποιες από τις προετοιμασίες που οφείλουμε να κάνουμε και οι οποίες θα μας βοηθήσουν να εξασφαλίσουμε την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά και να αποφύγουμε όσο το δυνατό περισσότερους κινδύνους.
Αστάθμητοι παράγοντες
Ωστόσο, εκτός από τους παράγοντες που μπορούμε να προβλέψουμε, υπάρχουν και οι αστάθμητοι, όπως είναι για παράδειγμα η έλλειψη οδηγών και γενικότερα προσωπικού (η οποία παρατηρείται έντονα στον κλάδο της εφοδιαστικής), τα υψηλά ναύλα, η αύξηση της τιμής του πετρελαίου, οι απεργίες, τα απαγορευτικά απόπλου κτλ.
Η μεταφορά είναι ένας διαρκής αγώνας με το χρόνο, και σε ορισμένες περιπτώσεις κάθε λεπτό μετράει. Ας μην ξεχνάμε την πολύ ευαίσθητη κατηγορία των φαρμάκων, για τη μεταφορά των οποίων απαιτείται ταχύτητα και μεγάλη ακρίβεια στις συνθήκες θερμοκρασίας, από τη στιγμή της παραλαβής έως τη στιγμή της παράδοσής τους.
Τις ίδιες απαιτήσεις πρέπει να πληροί η διακίνηση των προϊόντων κατάψυξης. Ο στόχος, άλλωστε, είναι όχι μόνο η επάρκεια στους τουριστικούς προορισμούς, αλλά και η προστασία της δημόσιας υγείας από πιθανές αλλοιώσεις.
Για τον ίδιο λόγο, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και η εφοδιαστική αλυσίδα προϊόντων, ουσιών και υλικών που εντάσσονται από το νόμο στην κατηγορία των επικίνδυνων εμπορευμάτων και τα οποία μπορεί να είναι εύφλεκτα, μολυσματικά, εκρηκτικά κλπ.
Για τα οριζόμενα ως επικίνδυνα εμπορεύματα, απαιτείται η μεταφορική εταιρεία να διαθέτει μελέτη και έγκριση πιστοποιημένου Συμβούλου Ασφαλούς Μεταφοράς Επικινδύνων Εμπορευμάτων (ΣΑΜΕΕ), εκπαιδευμένο οδηγό και ειδικά πιστοποιημένα οχήματα. Υποχρεούται, δηλαδή, να τηρεί πλήρως τους ακριβείς και επικαιροποιημένους κανόνες της διεθνούς Συμφωνίας ADR (Accord relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route).
Τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνεται κατακόρυφα ο όγκος εργασιών στις διαμεταφορικές επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα μεγιστοποιούνται οι δυσκολίες στις παραδόσεις, λόγω:
- Της μεγάλης κίνησης στους δρόμους.
- Των ειδικών ωραρίων παράδοσης που ισχύουν σε συγκεκριμένα τουριστικά σημεία (όπως είναι για παράδειγμα το κάστρο της Ρόδου).
- Των ωραρίων που θέτουν ορισμένες επιχειρήσεις (υπεραγορές λιανικής, ξενοδοχεία, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος κλπ.) για το last mile.
- Της μεγάλης αναμονής σε πολλαπλώς ανεφοδιαζόμενα σημεία, όπως είναι τα σουπερμάρκετ και άλλα μεγάλα καταστήματα.
Όλες αυτές οι δυσχέρειες πολλές φορές αναγκάζουν τις επιχειρήσεις διαμεταφοράς σε τεμαχιακή παραλαβή και παράδοση, παρουσία του οδηγού.
Έλλειψη θέσεων για τα φορτηγά στα πλοία
Ωστόσο, το μεγαλύτερο και σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι «νησιωτικοί» μεταφορείς κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, είναι η δυσκολία εξεύρεσης θέσης για τα φορτηγά τους μέσα στα πλοία. Οι ναυτιλιακές εταιρείες δίνουν προτεραιότητα στα επιβατικά αυτοκίνητα (τα οποία λόγω τουρισμού είναι πάρα πολλά), με αποτέλεσμα τα φορτηγά να μένουν έξω από τα καράβια και να δημιουργούνται σοβαρότατα προβλήματα στην τροφοδοσία των νησιών και κυρίως των μικρότερων, στα οποία δεν γίνονται πολλά ακτοπλοϊκά δρομολόγια.
Η Πανελλήνια Ένωση Επιχειρήσεων Διαμεταφοράς (ΠΕΕΔ) έχει προσφύγει αρκετές φορές στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, αλλά –παρά την παρέμβασή του– το πρόβλημα παραμένει και δυστυχώς εντείνεται, λόγω της συνεχούς αύξησης των τουριστικών ροών.
Το ζήτημα μπορεί να λυθεί μόνον εάν αυξηθούν τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια, έστω και μόνο για τη συγκεκριμένη τουριστική περίοδο. Αυτό όμως είναι αρκετά δύσκολο, γιατί το κόστος για τις ναυτιλιακές εταιρείες είναι πάρα πολύ μεγάλο –υπάρχουν καράβια που κάνουν δρομολόγια μόνο κάποιους μήνες το χρόνο.
Όπως και να ’χει, όσες δυσκολίες και να παρουσιαστούν, πάντα οφείλουμε να τις προσπεράσουμε, γιατί η διαμεταφορά είναι μέρος της όλης διαδικασίας της εφοδιαστικής αλυσίδας. Με σωστό σχεδιασμό και με συστηματική δουλειά μπορούμε –ο καθένας μεμονωμένα αλλά και όλοι μαζί– να προσπεράσουμε όλες τις αντιξοότητες που προκύπτουν.
