Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν η ανθρωπότητα και ο πλανήτης τα τελευταία χρόνια είναι σύνθετες, και δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές εάν τις προσεγγίσουμε ξεχωριστά. Μέρος τους αποτελούν τα αλληλένδετα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Άρθρο του κ. Βασίλη Γούναρη, προέδρου του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος (έντυπο τεύχος Ιουνίου 2022)
Σε αυτό τον κόσμο της παγκόσμιας αλληλεξάρτησης, θεωρούμε ότι το «αποτύπωμα» της βιομηχανίας των πλαστικών είναι θετικό. Τόσο η παγκόσμια όσο και η ελληνική βιομηχανία πλαστικών επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία, με βασικές προτεραιότητες τη βιώσιμη χρήση των υλικών, την προστασία του περιβάλλοντος, την ανάπτυξη της οικονομίας και τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας.
Για να εκπληρωθούν οι στόχοι αυτοί πραγματοποιούνται σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες στοχεύουν στη βελτίωση των ιδιοτήτων των υλικών, στην αύξηση της χρήσης ανακυκλωμένων υλικών στα νέα προϊόντα, στον κατάλληλο σχεδιασμό των προϊόντων ώστε να διευκολύνεται η ανακύκλωση μετά τη χρήση τους και, τελικά, στη μείωση του συνολικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος που αφήνουν όλα τα προϊόντα από πλαστικό.
Επιπρόσθετα, για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις μεταφορές, στη ναυτιλία και στον κλάδο των Logistics, η καινοτομία στο χώρο των πλαστικών προϊόντων συμβάλλει αποφασιστικά στη βιωσιμότητά τους. Για παράδειγμα, το πλαστικό περιτύλιγμα στο οποίο προστατεύονται μεμονωμένα προϊόντα μέσα στις συσκευασίες μεταφοράς, αλλά και το διάφανο φιλμ, το λεγόμενο «αεροπλάστ», παρέχουν μεγαλύτερη προστασία σε σχέση με τα εναλλακτικά υλικά, και κάνουν περισσότερο αποτελεσματικές τις μεταφορές αγαθών σε όλο τον πλανήτη.
Δεν είναι, όμως, μόνο η προστασία των υλικών που κάνει τη διαφορά στη μεταφορά και στην αποθήκευση των προϊόντων. Οι πλαστικές συσκευασίες έχουν επίσης μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε σύγκριση με τα εναλλακτικά υλικά. Χάρη στο μικρό βάρος και στην ευκαμψία τους, απαιτούνται λιγότερα δρομολόγια φορτηγών οχημάτων μεταφοράς και διανομής, άρα και λιγότερη χρήση ενέργειας, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Σε έρευνα που διενεργήθηκε από το Τμήμα Περιβαλλοντικής Ποιότητας του Πανεπιστημίου του Όρεγκον διαπιστώθηκε ότι οι πλαστικές σακούλες που χρησιμοποιούνται για την αποστολή προϊόντων στις μεταφορές έχουν λιγότερες από τις μισές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τους χάρτινους φακέλους ή με τα κουτιά από χαρτόνι, τα οποία χρησιμοποιούνται για ανάλογους σκοπούς.
Επίσης, σε μελέτη της εταιρείας Franklin Associates την οποία δημοσιοποίησε το Αμερικανικό Συμβούλιο Χημείας (ACC), αναφέρεται το συμπέρασμα ότι η αντικατάσταση των πλαστικών με εναλλακτικά υλικά θα διπλασίαζε σχεδόν αμέσως τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Τα πλαστικά συμμετέχουν ενεργά και στην επανάσταση της αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία έχει άμεση επίδραση στον κλάδο των Logistics. Η βέλτιστη ενεργειακή απόδοση του στόλου των σύγχρονων οχημάτων, τα οποία είναι υπεύθυνα για την καθημερινή μεταφορά δισεκατομμυρίων προϊόντων, δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς τα πλαστικά. Η βιομηχανία πλαστικών υποστηρίζει έμπρακτα την προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας, συμβάλλοντας στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις μεταφορές και ενισχύοντας τη χρήση πιο ελαφριών οχημάτων που χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια.
Τα πλαστικά διαδραματίζουν επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο στη μετάβαση προς την ηλεκτροκίνηση, αποτελώντας το υλικό προτίμησης των κατασκευαστών. Χρησιμοποιούνται στους προφυλακτήρες, στις πόρτες, στις ζώνες ασφαλείας, στους αερόσακους, στο ταμπλό, ακόμα και στον άξονα κίνησης, συμβάλλοντας σημαντικά στην ασφάλεια των ηλεκτρικών οχημάτων και σώζοντας χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο.
Εξίσου σημαντική είναι η συμβολή στις συσκευασίες τροφίμων. Χάρη στις ιδιότητές τους, τα πλαστικά προστατεύουν τα τρόφιμα κατά τη μεταφορά και την αποθήκευσή τους, αυξάνοντας τη βιωσιμότητά τους. Ταυτόχρονα, η ανθεκτικότητα και η ευκαμψία των πλαστικών συσκευασιών διασφαλίζουν ότι τα αγαθά θα παραδοθούν στον τελικό καταναλωτή σε άριστη κατάσταση, με λιγότερες ζημιές αλλά και λιγότερα απόβλητα.
Μέρος της λύσης το πλαστικό
Η κατανόηση του ρόλου των πλαστικών στη ζωή μας θα μας βοηθήσει να τα χρησιμοποιήσουμε με τον ορθό τρόπο. Το μέλλον μας είναι συνδεδεμένο με το υλικό. Η «πράσινη» βιομηχανική επανάσταση θα έχει ως υλικό πυλώνα τα πλαστικά. Τα ηλεκτρικά οχήματα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα πράσινα κτίρια θα γίνουν πραγματικότητα χάρη στις ιδιότητες των πλαστικών.
Όλες οι καινοτομίες που σχετίζονται με το πλαστικό θα παρουσιαστούν στην «Κ 2022» (19-26 Οκτωβρίου 2022), τη μεγαλύτερη έκθεση της βιομηχανίας πλαστικών παγκοσμίως, η οποία διοργανώνεται κάθε τρία χρόνια στο Ντύσσελντορφ της Γερμανίας. Η έκθεση αυτή θα είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, για να διαπιστώσουν στην πράξη όλοι οι ενδιαφερόμενοι τις διαρκείς προσπάθειες που καταβάλλουν τόσο η βιομηχανία των πλαστικών, όσο και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της, να αποδείξουν ότι τα πλαστικά είναι μέρος της λύσης για ένα καλύτερο και πιο βιώσιμο μέλλον.
Ποικίλες εφαρμογές
Η συμβολή των πλαστικών στη βελτίωση της καθημερινότητάς μας αποδεικνύεται σε μια σειρά από καινοτομικές διαδικασίες και εργασίες. Στις κατασκευές, τα προϊόντα μόνωσης εξασφαλίζουν υψηλή απόδοση και μειώνουν τις ενεργειακές ανάγκες, ενώ οι πλαστικοί σωλήνες σε νέες και παλιότερες εγκαταστάσεις αυξάνουν την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Ένας άλλος τομέας όπου έχουν καταγραφεί άλματα, χάρη στην καινοτομία των πλαστικών, είναι η σύγχρονη υγειονομική περίθαλψη –γεγονός που αποδείχθηκε και στην πρόσφατη περιπέτεια της ανθρωπότητας με την πανδημία.
Τα πλαστικά υπάρχουν παντού και μας προστατεύουν: στον ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό, στις αποστειρωμένες σύριγγες, στις συσκευασίες όπου φυλάσσεται το αίμα, στους βηματοδότες που τοποθετούνται στην καρδιά, ακόμη και στο «τεχνητό δέρμα» για τις θεραπείες εγκαυμάτων.
Επίσης οι καινοτομίες στα πλαστικά καθιστούν δυνατή την πρόοδο σε νέους τομείς, όπως είναι για παράδειγμα η τρισδιάστατη εκτύπωση δέρματος, οστών και άλλων οργάνων, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
