Είναι, ίσως, από τους πιο παρεξηγημένους επαγγελματίες. Κοιμούνται λιγοστά και σε διάφορες συνθήκες. Σε καθημερινή βάση διανύουν τεράστιες χιλιομετρικές αποστάσεις, μεταφέροντας όλα τα αγαθά που χρειαζόμαστε για να ζήσουμε. Αυτοί είναι οι νταλικέρηδες, οι φορτηγατζήδες ή, αλλιώς, οι μεταφορείς.
Άρθρο του κ. Σπύρου Ροδόπουλου, υπεύθυνου επικοινωνίας της YESAdvisory (έντυπο τεύχος Ιανουαρίου 2022)
Όσο παρεξηγημένοι και να είναι, όσο και να θεωρούνται τα «κακά παιδιά της ασφάλτου», οι μεταφορείς είναι ένας σημαντικός και αναγκαίος κρίκος μίας μεγάλης αλυσίδας που κρατάει την κοινωνία όρθια. Τρόφιμα, φάρμακα, ρούχα και κάθε λογής αγαθά έρχονται στα χέρια μας με τη βοήθειά τους. Ακόμα και τα εμβόλια κατά της Covid-19 κατέφθασαν στα αστικά και στα επαρχιακά κέντρα της Ελλάδας μέσα σε φορτηγά ψυγεία.
Οι άνθρωποι αυτοί προσφέρουν πολλά στο κοινωνικό σύνολο, αλλά συνήθως ο κόσμος δεν το αναγνωρίζει ή δεν το γνωρίζει καθόλου. Η Ελλάδα ήταν και συνεχίζει να είναι μέχρι και σήμερα μία κατά κόρον εισαγωγική χώρα, σχεδόν στα πάντα –ακόμα και στα γεωργικά προϊόντα, παρότι διαθέτουμε μεγάλη παραγωγή.
Χωρίς τη βοήθεια των μεταφορών, η ζωή των πολιτών θα ήταν τελείως διαφορετική, σχεδόν δυσοίωνη. Άδεια ράφια στα σουπερμάρκετ, ελλείψεις φαρμάκων κλπ. θα ήταν η καθημερινότητα για χιλιάδες ανθρώπους, ειδικά για αυτούς που μένουν στην επαρχία, σε απομακρυσμένα, μικρά ή αραιοκατοικημένα χωριά.
Σοβαρές ελλείψεις
Όταν δεν υπάρχουν μεταφορείς, δεν υπάρχει κατανάλωση· και χωρίς κατανάλωση, η παραγωγή βασικών ειδών ανάγκης αναγκαστικά σταματάει. Αυτό βιώνει σήμερα η Μεγάλη Βρετανία, όπου ο συνδυασμός του Brexit με την πανδημία επέφερε τεράστιες διακοπές στις μεταφορές. Η έλλειψη οδηγών φορτηγών είχε αποτέλεσμα πολλοί Βρετανοί να μείνουν χωρίς… σαμπάνια(!) τα Χριστούγεννα, περίοδο κατά την οποία τα ράφια των βρετανικών σουπερμάρκετ κυριολεκτικά άδειασαν.
Σύμφωνα με στοιχεία της Transport Intelligence, σήμερα στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει έλλειμμα 400.000 οδηγών, κάτι το οποίο ενδέχεται να προκαλέσει κύμα ανατιμήσεων.
Δύσκολες συνθήκες
Η φύση της δουλειάς των οδηγών είναι από τις πλέον δύσκολες. Καλούνται να εργαστούν κάτω από δυσχερείς καιρικές συνθήκες, όπως καταιγίδες, χιονοπτώσεις, καύσωνες και δυνατούς ανέμους. Δεν είναι λίγα, άλλωστε, τα ατυχήματα και τα δυστυχήματα που καταγράφονται ανά διαστήματα στο δρόμο. Με την έλευση της κλιματικής αλλαγής και με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να πολλαπλασιάζονται τόσο σε συχνότητα όσο και σε ένταση, η οδήγηση για πολλούς μεταφορείς ενδέχεται να είναι ήδη –ή να γίνει άμεσα– περισσότερο επικίνδυνη και χρονοβόρα.
Ο καθαρά ανθρώπινος παράγοντας παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στο επάγγελμα της μεταφοράς. Η οδήγηση –ειδικά τη νύχτα– στους μεγάλους αυτοκινητόδρομους εγκυμονεί κάθε λογής κινδύνους. Πολλοί μεταφορείς έχουν καταγγείλει ότι έχουν πέσει θύματα ληστείας και άλλων εγκληματικών ενεργειών.
Ακόμα πιο απαιτητική είναι η πραγματικότητα για τη μειοψηφία των γυναικών οδηγών, οι οποίες, εκτός από τις άλλες δυσκολίες του επαγγέλματος, έχουν να αντιμετωπίσουν τον συνήθη σεξισμό, είτε αυτός είναι «συναδελφικός» είτε κοινωνικός. Απόδειξη, η ευκολία με την οποία έχει περάσει στο καθημερινό λεξιλόγιο ο χαρακτηρισμός «νταλικέρισσα» για τη γυναίκα που δεν ταιριάζει στα εκάστοτε κοινωνικά στερεότυπα.
Έκτακτα γεγονότα
Σε όλα τα διαχρονικά προβλήματα του κλάδου συχνά προστίθενται νέα ή συγκυριακά ζητήματα, που δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο το έργο τους· και υπάρχουν δύο πρόσφατα παραδείγματα πολύ χαρακτηριστικά.
Το πρώτο παράδειγμα αφορά τους 13 Έλληνες μεταφορείς που έμειναν εγκλωβισμένοι στα σύνορα Τουρκίας – Ιράκ, όταν η πρώτη χώρα αποφάσισε να τα κλείσει εξαιτίας της πανδημίας, το 2020. Οι οδηγοί έμειναν συνολικά 25 ημέρες εγκλωβισμένοι, ενώ –όταν τελικά έφυγαν– αναγκάστηκαν να αφήσουν πίσω τα οχήματά τους, με αποτέλεσμα να ζημιωθούν οικονομικά.
Το δεύτερο παράδειγμα αφορά τις δυσκολίες που επέφερε στους μεταφορείς η νέα ελληνοτουρκική συμφωνία για τις χορηγήσεις αδειών διέλευσης. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος (ΟΦΑΕ) κ. Απόστολος Κενανίδης, μιλώντας στην εκπομπή LOGI-Talk του TpressWebTV, έκανε λόγο για ολοκληρωτική παραχώρηση του μεταφορικού έργου Ελλάδας – Τουρκίας στην τουρκική πλευρά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ήδη δοκιμαζόμενους οικονομικά Έλληνες μεταφορείς.
Ας εκτιμήσουμε, λοιπόν, λίγο παραπάνω τους αυτοκινητιστές και ας πάψουμε να βλέπουμε το επάγγελμά τους τόσο υποτιμητικά, παρότι είναι προφανές ότι κάνουν μία δουλειά που φέρει τεράστια ευθύνη και την οποία δεν μπορεί να κάνει ο καθένας.