Η δημιουργία της υπηρεσίας πολιτικής προστασίας ως οριζόντιου κυβερνητικού – ή μάλλον πολιτειακού – κόμβου αποτελεί μια σωστή προσέγγιση, τόσο διαχειριστικά, όσο και αποτελεσματικά, αρκεί να συνοδεύεται από κομβικές παρεμβάσεις.
Άρθρο του κ. Σπύρου Ροδόπουλου, υπεύθυνου επικοινωνίας της YESAdvisory (τεύχος Σεπτεμβρίου 2021)
Πέραν της ορθής προσέγγισης της πολιτικής προστασίας ως πολιτειακού κόμβου απαιτείται οργάνωση, η οποία σήμερα απουσιάζει. Είναι βέβαια αναμενόμενη η απουσία οργάνωσης, εφόσον επί δεκαετίες οι αρμοδιότητες, οι υποδομές και τα μέσα υπάγονταν – και συνεχίζουν να υπάγονται – σε διαφορετικά υπουργεία, στις περιφέρειες και στους δήμους.
Η πανδημία και πρόσφατα οι καταστροφικές (κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά) πυρκαγιές ανέδειξαν τις παθογένειες του συστήματος. Γι’ αυτό και πλέον είναι η ώρα να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την οργάνωση της πολιτικής προστασίας από τη σκοπιά των logistics, διότι πολιτική προστασία χωρίς logistics δεν υφίσταται.
Πρώτες βασικές ενέργειες πρέπει είναι η καταγραφή, άρα και η απογραφή των μέσων σε έναν ενιαίο ψηφιακό κόμβο (Civil Protection Pool) με την οργανωτική δομή του αντίστοιχου ευρωπαϊκού. Αυτός ο κόμβος θα βοηθήσει τόσο στο σχεδιασμό της πρόληψης, όσο και στην επέμβαση αλλά και στην αποκατάσταση. Μιλάμε, δηλαδή, για το λεγόμενο «κύκλο της πολιτικής προστασίας».
Η πλήρης γνώση της διαθεσιμότητας των μέσων, τα οποία βρίσκονται στην «ιδιοκτησία» είτε της Περιφέρειας, είτε του δήμου, είτε της Πυροσβεστικής, είτε του Υπουργείου Υγείας κ.ο.κ., θα αποτυπώσει με πιστότητα τη συνολική εικόνα. Ο μηχανισμός της πολιτικής προστασίας θα μπορεί έτσι με περισσότερη ευελιξία να προσφέρει υπηρεσίες υψηλής προστασίας του κοινωνικού συνόλου και του εθνικού πλούτου.
Παράλληλα, ο ψηφιακός κόμβος της πολιτικής προστασίας θα «υποχρεώσει» όλους τους εμπλεκόμενους «ιδιοκτήτες» να συντηρούν τα μέσα τους αποτελεσματικά και να τα έχουν στη διάθεση της πολιτείας όποτε και όπου χρειαστούν.
Μιλάμε για ένα οικοδόμημα υπευθυνότητας το οποίο θα έχει στο επίκεντρό του τον ίδιο τον πολίτη. Η διασύνδεση της δημόσιας διοίκησης με την εκπαίδευση και τον εθελοντισμό αποτελεί μια αλυσίδα κοινωνικών αξιών. Εμπειρογνώμονες από πλήθος ειδικοτήτων, επιστημών και εφαρμοστικών πολιτικών μπορούν μέσα από τα logistics να συνδυάσουν τη γνώση με την εφαρμογή και τα μοντέλα με τις κοινωνίες.
Κλιματική αλλαγή και σχέδιο προσαρμογής
Περίπου το 26% του συνόλου των ευρωπαϊκών πόλεων και το 40% των μεγάλων πόλεων έχουν στρατηγικό σχέδιο προσαρμογής. Βασικοί του άξονες είναι:
- Επενδύσεις σε αστικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής (π.χ. βελτίωση της κατακράτησης νερού, της αστικής αποστράγγισης, των αποχετευτικών συστημάτων, των προτύπων δόμησης).
- Ανάπτυξη πράσινων και γαλάζιων υποδομών (δάση, πάρκα, υγρότοποι, πράσινοι τοίχοι/στέγες, πλημμυρικές περιοχές).
- Εφαρμογή «ήπιων» μέτρων (π.χ. ανταλλαγή πληροφοριών, ανάπτυξη ικανοτήτων, συμμετοχή των ενδιαφερομένων).
Είναι σαφές ότι η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει ακόμα να ξεφύγει από το φάσμα της συνεχούς πίεσης έκτακτων διαταραχών. Τη βαθιά οικονομική κρίση τη διαδέχτηκε η υγειονομική, ενώ σε παράλληλο χρόνο οι φετινές καταστροφικές πυρκαγιές (από πρόθεση ή από λάθος) ήρθαν να επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την κοινωνία και την πολιτεία.
Το «Σχέδιο Ελλάδα 2.0» μπορεί να αποτελέσει μια δεξαμενή ουσιαστικών λύσεων, τόσο για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών πρόληψης, όσο και για την αναγκαία ψηφιοποίηση και για την οργανωτική ανασυγκρότηση.
