Το 2023 είναι το έτος της αλματώδους προόδου σε αρκετά τεχνολογικά πεδία, τα οποία έχουν ήδη αποκτήσει ισχυρή δυναμική και εφαρμογή στη χώρα μας.
Άρθρο του κ. Διονύση Γρηγορόπουλου, προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Βιομηχανιών Ψύχους & Logistics (τεύχος Μαΐου 2023).
Σε μια εποχή που ο ψηφιακός κόσμος τείνει να γίνει πιο σημαντικός από τον φυσικό, οι εταιρείες που διαχειρίζονται τρόφιμα, φάρμακα και πρώτες ύλες για την παραγωγή αυτών και οι οποίες έρχονται σε άμεση επαφή με τους καταναλωτές, καλούνται να δημιουργήσουν και να διαμορφώσουν τις επιχειρησιακές διαδικασίες και την εφοδιαστική αλυσίδα τους, έτσι ώστε να μπορούν να μετακινούνται άνετα μεταξύ των δύο κόσμων, του φυσικού και του εικονικού. Μάλιστα, αυτό πρέπει να το κάνουν συντονίζοντας ένα δίκτυο ειδικών δεξιοτήτων και τεχνολογιών οι οποίες θα βοηθήσουν στην πραγματοποίησή του.
Εύλογα οι εταιρείες αυτές οφείλουν να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στις καινοτόμες τεχνολογίες (όπως είναι αυτές της επαυξημένης και της εικονικής πραγματικότητας), διαφορετικά κινδυνεύουν να μείνουν πίσω από τις εξελίξεις. Στην Ελλάδα αρκετά τεχνολογικά πεδία έχουν ήδη αποκτήσει ισχυρή δυναμική, καθώς οι επιχειρηματίες κατανοούν ότι πρέπει να είναι έτοιμοι να παρακολουθήσουν ακόμα και το metaverse, εφόσον όλα θα γίνουν αληθινά και με τρομερή ταχύτητα, μέσα στα επόμενα 3 – 5 χρόνια!
Στο στρατηγικό σχεδιασμό προς την κατεύθυνση μιας καθαρά εικονικής αλυσίδας εφοδιασμού, θα πρέπει (όπως και στον πραγματικό κόσμο) να διαχειριστούμε τις ροές μεταξύ εικονικής κατανάλωσης και εικονικής παραγωγής. Με την ευφυΐα των νέων μοντέλων διαχείρισης του demand μπορούμε να είμαστε πιο ακριβείς και να προβλέπουμε τις τάσεις με μεγαλύτερη ταχύτητα αλλά και με περισσότερα σενάρια.
Για παράδειγμα, παράγοντας εκ των προτέρων το 80% των ημικατεργασμένων προϊόντων, θα είχαμε τη δυνατότητα να ανταποκριθούμε πολύ γρήγορα σε μια συγκεκριμένη ζήτηση. Η τελική παραγωγή των προϊόντων θα γινόταν με αυτοματοποιημένα συστήματα αριθμητικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της εξατομικευμένης συσκευασίας. Και τα Logistics θα μπορούσαν κάλλιστα να αξιοποιηθούν περαιτέρω ως διεπαφή μεταξύ του εικονικού και του φυσικού κόσμου, έτσι ώστε τα αντικείμενα που αγοράζονται στο metaverse να μπορούν να αποσταλούν στους αγοραστές στον πραγματικό κόσμο.
Η αρχή της μοντελοποίησης μιας τοποθεσίας Logistics πανομοιότυπα στο metaverse μπορεί να έχει πολλά πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα, μπορεί κανείς να φανταστεί την παρακολούθηση και την πρόβλεψη της δραστηριότητας της αποθήκης, αλλά και τη διεξαγωγή ορισμένων από τις λειτουργίες εξ αποστάσεως, με σύνδεση στο metaverse στο σπίτι ή στο σταθμό εργασίας του υπολογιστή κάποιου.
Η διαδικασία αυτή προσομοιάζει με την αντίστοιχη που ακολουθούν οι χειρουργοί σήμερα όταν χειρουργούν εξ αποστάσεως, φορώντας γάντια που τους επιτρέπουν να ελέγχουν ένα ρομπότ στην άλλη άκρη του κόσμου. Φανταστείτε, λοιπόν, τη δουλειά ενός χειριστή περονοφόρου σε μια αποθήκη κατεψυγμένων τροφίμων, αλλά… από έναν ψυχόμενο θάλαμο σε διαφορετική θερμοκρασία!
Ελλείψεις και κίνητρα
Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού οδηγεί σε αυξημένη καταναλωτική ζήτηση για πιο φρέσκα προϊόντα σε μικρότερες ποσότητες. Η εισαγωγή των τροφίμων ακόμα και στο ηλεκτρονικό εμπόριο, καθώς και η ευρύτερη ποικιλία ευαίσθητων ως προς τη θερμοκρασία ειδών, είναι οι δύο παράγοντες που οδηγούν στην ανάγκη αύξησης των χώρων ψυχρής αποθήκευσης.
Η ζήτηση στις ψυκτικές αλυσίδες αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, ενώ ήδη είναι τόσο υψηλή που ο εντοπισμός διαθέσιμων και οικονομικά αποδοτικών λύσεων αποδεικνύεται δύσκολος.
Εξίσου δύσκολη είναι η εφαρμογή της ιχνηλασιμότητας στη διατήρηση της αλυσίδας αξίας στη νησιωτική Ελλάδα. Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη τη χρήση της ψυχρής εφοδιαστικής σε προϊόντα όπως είναι οι μαύρες συσκευές, έστω κι αν αυτή δεν είναι απαραίτητη, αλλά απλώς παρατείνει τη διάρκεια ζωής τους.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αυξημένης ζήτησης στην αλυσίδα ψύχους, καθώς και της άρρηκτης σχέσης της με τη διατήρηση της αλυσίδας αξίας των ευπαθών προϊόντων, είναι η μεταφορά των εμφιαλωμένων νερών και των μεγάλων φιαλών νερού που χρησιμοποιούνται για αυτοεξυπηρέτηση σε ιατρεία, γραφεία, νοσοκομεία κλπ.
Αντίθετα με την Ελλάδα, τη μεταφορά των ειδών αυτών στο εξωτερικό αναλαμβάνουν φορτηγά-ψυγεία τα οποία λειτουργούν σε συνθήκες συντήρησης, με σκοπό να προστατευτεί και να διατηρηθεί η αλυσίδα αξίας του εμφιαλωμένου νερού από τις υψηλές θερμοκρασίες, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες.
Είναι εύκολα αντιληπτό ότι θα υπάρξουν πολύ μεγάλες προκλήσεις μέσα στην επόμενη πενταετία (εξαιτίας και του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής), οι οποίες θα αγγίξουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Επιπρόσθετα, λόγω και της μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης στη χώρα μας, η ανάγκη να δημιουργηθούν νέες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις ψύξης είναι επιτακτική.
Η πολιτική ηγεσία οφείλει να δώσει κίνητρα και χρηματοδοτικά εργαλεία ώστε να κατασκευαστούν χώροι ελεγχόμενης θερμοκρασίας και στα νησιά μας. Ο κλάδος των Logistics έχει τονίσει πολλές φορές ότι υπάρχει παντελής έλλειψη υποδομών και ότι μόλις το 7% των αναγκών καλύπτεται σήμερα από την ψυκτική αλυσίδα –με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία και για την ασφαλή κατανάλωση διαφόρων προϊόντων από τους πολίτες αλλά και από τους χιλιάδες τουρίστες στα ελληνικά θέρετρα.
Από κάπου πρέπει να γίνει μια αρχή. Η ελληνική πολιτεία τα τελευταία χρόνια έχει αναγνωρίσει το φαινόμενο της έλλειψης υποδομών ψύχους· οφείλει όμως να τρέξει με μεγαλύτερες ταχύτητες, προσαρμόζοντας το συντομότερο δυνατό το θεσμικό της πλαίσιο και το παραγωγικό μοντέλο της χώρας στα καλά μελετημένα και πρακτικά αναπόφευκτα δεδομένα του κοντινού μας μέλλοντος.
