Όταν προσωπικότητες της γνώσης, της πολιτικής, της επιχειρηματικότητας και του προβληματισμού συγκεντρώνονται σε ένα χώρο, μία ημέρα, για να συζητήσουν και για να αφουγκραστούν τα μελλούμενα, τότε μόνο σημαντικά συμπεράσματα μπορούμε να έχουμε.
Γράφει ο κ. Νίκος Ροδόπουλος*
Το 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Green Transport & Logistics με τίτλο «Navigating the Future» έθεσε τις βάσεις ενός νέου θεσμού, με την ενεργό συμμετοχή πληθώρας καταξιωμένων επιστημόνων, στελεχών, πολιτικών, επιχειρήσεων, φορέων, συνδέσμων κλπ. Αναλύοντας τα συμπεράσματα του συνεδρίου, θα σταθώ κυρίως στη διαφορετικότητα των εμπειριών που κατατέθηκαν από τους αξιόλογους ομιλητές, εμπειριών που συνθέτουν την παραγωγή νέων ιδεών και καταγράφουν τη δυναμική του κλάδου. Έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί περιεκτικά το αποτύπωμα που άφησε το συνέδριο «Navigating the Future», που πραγματοποιήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου.
Οι αλήθειες
Η πραγματικότητα δεν μπορεί να κρυφτεί. Μυθιστορηματικά ο Σέρλοκ Χόλμς είπε κάποια στιγμή στον φίλο του Δρ. Γουάτσον: «Όταν έχεις εξαλείψει το αδύνατο, αυτό που απομένει, όσο απίθανο και αν είναι, πρέπει να είναι η αλήθεια».
Στον κόσμο του εφικτού και έχοντας εξαλείψει –εδώ και χρόνια– το αδύνατο, εμφανίστηκε για άλλη μια φορά η εναπομένουσα αλήθεια. Η Εφοδιαστική Αλυσίδα και τα Logistics (ΕΑ&L) αποτελούν έναν από τους τέσσερις βασικούς πυλώνες ανάπτυξης.
Η ανάπτυξη της χώρας ως κεντρικού άξονα των διεθνών εμπορευματικών ροών από και προς την ΝΑ Ευρώπη και Μεσόγειο, αποτελεί κεντρική στρατηγική που χαράχτηκε από τρίτους, δεκαετίες πίσω. Ο εφησυχασμός του δυτικού κόσμου στη συνήθεια των πραγμάτων, η εξάπλωση της παγκοσμιοποίησης ένεκα του μειωμένου κόστους παραγωγής, καθώς και η αντίληψη ενός αταλάντευτου ηγεμονισμού, προσέδωσαν στην πατρίδα μας τη σημαντικότητα του χαρακτήρα των Logistics και την ευκαιρία να αναδειχθεί αρχικά περιφερειακό διαμετακομιστικό κέντρο και παράγοντας σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή.
Η νέα ταυτότητα του παραγωγικού μοντέλου οφείλει να έχει στρατηγικό σχέδιο (που έχει), το οποίο να είναι στραμμένο (αλλά θέλει δουλειά ακόμα) προς την πλευρά του εφικτού. Ο φαραωνισμός κρύβει χονδροειδείς αφηγηματικές στρεβλώσεις που το μόνο που πετυχαίνουν είναι ο αποπροσανατολισμός από το κεντρικό στόχο. Εάν μας δίδαξε κάτι η πανδημία, είναι η εφαρμοσμένη στρατηγική (του Κυριάκου Πιερρακάκη) με μια σειρά σχεδιασμένων εφικτών βημάτων και μικρών μαχών με επιτυχημένη έκβαση. Τα αποτελέσματα είναι ορατά, απτά και έχουν αλλάξει την καθημερινότητα σε μια νέα πραγματικότητα. Αποτελεί ένα επιτυχημένο μοτίβο το οποίο «κόβει» δρόμο κόντρα στις χρονοβόρες κρατικές διαδικασίες που παραπέμπουν τα απαραίτητα έργα στις καλένδες.
Η αγορά
Οι φορείς της εφοδιαστικής αλυσίδας μπορούν να εκφράσουν τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας. Μπορεί ορισμένες φορές να υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, αλλά αυτή η διαφορετικότητα είναι αναγκαία για την ύπαρξη διασύνδεσης των σταθερών συστατικών ενός οικοσυστήματος οικονομικών δραστηριοτήτων τα οποία στηρίζουν «αφανώς» το σύνολο της εθνικής οικονομίας και επιχειρηματικής δραστηριότητας, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Ο έλεγχος, το κόστος, ο εναρμονισμός με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ο εκσυγχρονισμός, η ψηφιοποίηση, η ανάπτυξη των υποδομών (όπως logistics centers σαν τμήματα ευρύτερων υποδοχέων επιχειρηματικότητας κ.ά.) αποτελούν κεντρικά σημεία ενός στρατηγικού σχεδίου και ενός διαλόγου που θα οδηγήσει στην ορθολογική, δίκαιη και νόμιμη αποτελεσματικότητα. Χώρες όπως η Ελλάδα, με ρηχή οικονομική δραστηριότητα, χρειάζονται λύσεις μικρές, καίριες και στοχευμένες.
Η εφοδιαστική αλυσίδα, λόγω της πανδημίας, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της μάχης. Και στελέχη με ευήκοα ώτα από την πλευρά της πολιτείας προχώρησαν σε μια σειρά θεσμικών λύσεων που θα υποβοηθήσουν το σύνολο των επιχειρήσεων. Το επιχειρηματικό πάρκο εφοδιαστικής της Φυλής και το τέλος στο σήριαλ του Θριασίου Ι βάζουν τις βάσεις για προσδοκίες που περιμέναμε χρόνια. Το πρόβλημα όμως παραμένει στο επίπεδο της –βασανιστικά– αργής ολοκλήρωσης.
Οικονομία και επιστήμη
Η πολύτιμη συνεισφορά της επιστήμης στην αφύπνιση αλλά και στην ενεργοποίηση είναι αδιαμφισβήτητη. Όταν όμως η επιστήμη συνδυάζεται με την πραγματική εικόνα, τότε αποτελεί πυρηνική γνώση και εργαλειοθήκη προφύλαξης αλλά και ανάπτυξης.
Η δρ. Μαρία Νεγρεπόντη – Δελιβάνη αποτελεί μια τέτοια περίπτωση. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «αιρετική», αλλά θα ήταν σφάλμα να μη μελετηθούν τα κείμενά της τόσο όσον αφορά την καταγραφή της τρέχουσας κατάστασης όσο και τις προβλέψεις της. Καταρρίπτει την θεωρία του «είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα», θέτοντας τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων.
Στρατηγική και Doers
Χωρίς στρατηγική (σχεδίων και δράσεων) δεν μπορεί να υπάρξει εξελικτική πορεία, ενώ η στρατηγική χρειάζεται πολιτικούς με όραμα και ειδικούς με γνώσεις.
O Henrik Von Scheel, δημιουργός του όρου Industry 4.0 (όρο τον οποίο παραχαράξαμε σχεδόν όλοι μας, μετασχηματίζοντάς τον σε Logistics 4.0, education 4.0 και άλλα πολλά), σε συνέδριο του ΣΕΒ αναφέρθηκε στη συνεργασία του με την τότε καγκελάριο της Γερμανίας Angela Merkel, η οποία λόγω του ιδιαίτερα φορτωμένου προγράμματός της τον συναντούσε μετά τις πρώτες πρωινές ώρες (1-2 π.μ.).
Οι κ. Παπαθανάσης, Πιτσιόρλας, Κορκίδης, Αγγελετόπουλος, Μπαλτάς έδωσαν το πραγματικό στίγμα της στρατηγικής και της ηγεσίας που χρειάζεται ο τόπος.
Ο Νόαμ Τσόμσκι σε πρόσφατο άρθρο του στους New York Times ανέφερε ότι «είμαστε επιρρεπείς στο λάθος, αλλά αυτό είναι μέρος του τι σημαίνει να σκέφτεσαι. Για να έχεις δίκιο πρέπει να είναι δυνατό να κάνεις λάθος». Απλά πρέπει να απεμπλακούμε από τη συνήθεια του συνεχούς λάθους.
Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, η αλήθεια καταγράφεται στα λόγια του Χόρχε Λουίς Μπόρχε: «Το να ζεις σε μία εποχή μεγάλων κινδύνων και υποσχέσεων σημαίνει να βιώνεις τόσο την τραγωδία όσο και την κωμωδία, με την επικείμενη αποκάλυψη του εαυτού μας και του κόσμου που έρχεται».
*Έντυπο τεύχος Μαρτίου 2023