Τα τελευταία χρόνια, και ιδίως μετά την πανδημία, παρατηρήθηκε ραγδαία ανάπτυξη της αγοράς του ηλεκτρονικού εμπορίου. Μάλιστα η ετήσια έρευνα της PwC (Global Consumer Insights Pulse Survey) αναφέρει ότι το 43% των καταναλωτών σκοπεύουν να αυξήσουν τις online αγορές τους επόμενους 6 μήνες.
Άρθρο του δρ. Δημήτριου Σπ. Τσιτσάμη, προέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Logistics Βορείου Ελλάδος (ΕΕL.BE / έντυπο τεύχος Δεκεμβρίου 2023).
Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταδεικνύουν αύξηση στον κύκλο εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου, φτάνοντας στα 20,5 δισ. ευρώ. Αυτή η δυναμική ανάπτυξη λειτουργεί ως επιταχυντής για την υλοποίηση και την υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων στην παραδοσιακή εφοδιαστική αλυσίδα, ώστε οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν με το βέλτιστο τρόπο στις αυξημένες ανάγκες.
Οι τομείς στους οποίους το ηλεκτρονικό εμπόριο επιταχύνει την εξέλιξη της εφοδιαστικής μέσω καινοτόμων προσεγγίσεων είναι οι ακόλουθοι:
- Ορατότητα και διαφάνεια
Εντάθηκε στο μέγιστο βαθμό η ανάγκη των πελατών για παρακολούθηση της παραγγελίας τους σε πραγματικό χρόνο, στη βάση της ορατότητας, της διαφάνειας και της εξατομικευμένης πληροφόρησης, ώστε το ηλεκτρονικό κατάστημα να γίνει πιο ελκυστικό.
Τα παραδοσιακά μοντέλα της εφοδιαστικής συχνά υποφέρουν από πληροφοριακά σιλό, με αποτέλεσμα την καθυστερημένη διάθεση δεδομένων γύρω από τις εμπορευματικές μεταφορές. Με την έλευση των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, οι πελάτες και οι επιχειρήσεις του κλάδου μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα πραγματικού χρόνου σε κάθε στάδιο της εφοδιαστικής. Αυτή η δυνατότητα, εκτός από την καλύτερη προσφορά υπηρεσιών στους πελάτες, επιτρέπει στις επιχειρήσεις τη γρηγορότερη λήψη αποφάσεων, τη μείωση των χρόνων παράδοσης και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των απρόβλεπτων συμβάντων στη φυσική συνέχεια της εφοδιαστικής.
- Επεξεργασία δεδομένων σε πραγματικό χρόνο (Big Data Analytics [BDA])
Το ηλεκτρονικό εμπόριο παράγει τεράστιες ποσότητες δεδομένων (big data), από προτιμήσεις και αγοραστικά μοτίβα πελατών μέχρι επίπεδα αποθεμάτων και χρόνους αποστολής. Αξιοποιώντας τα μέσω καινοτόμων λύσεων, οι επιχειρήσεις μπορούν να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για το βέλτιστο σχεδιασμό των διαδικασιών τους. Προηγμένοι αλγόριθμοι μπορούν να αναλύσουν ιστορικά δεδομένα, τρέχουσες τάσεις και άλλες μεταβλητές για να βελτιστοποιήσουν τα επίπεδα αποθεμάτων. Αυτό όχι μόνο μειώνει τα κόστη μεταφοράς, αλλά εξασφαλίζει επίσης ότι τα προϊόντα είναι διαθέσιμα, όταν και όπου οι πελάτες τα ζητούν.
Επιπροσθέτως, οι επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου που αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, προβλέπουν ακριβέστερα τη ζήτηση, γεγονός που τους προσφέρει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα να σχεδιάζουν και να εκτελούν τη μεταφορά του εμπορεύματος σε κέντρα διανομής κοντά στον πελάτη πριν ακόμη γίνει η παραγγελία, επιτυγχάνοντας έτσι γρηγορότερη και βέλτιστη εξυπηρέτηση.
- Αυτοματοποίηση και ρομποτική
Το ηλεκτρονικό εμπόριο υπήρξε ο κινητήριος μοχλός για την υιοθέτηση της αυτοματοποίησης και της ρομποτικής στις λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η αυξημένη ζήτηση για παραδόσεις στο σπίτι ωθεί στην εύρεση λύσεων όπου η ταχύτητα και η ακρίβεια είναι πρωταρχικής σημασίας. Αυτοματοποιημένες αποθήκες, ρομποτικά συστήματα ταξινόμησης και αυτόνομα οχήματα είναι πλέον συνηθισμένα στις μεγάλες επιχειρήσεις, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα και μειώνοντας τα εργατικά κόστη.
- Καινοτομίες στο last mile delivery
O τομέας του last mile delivery βρίσκεται σε δυναμική ανάπτυξη, συγκεντρώνοντας σημαντικές επενδύσεις. Νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ελλάδα προσφέρουν καινοτόμες λύσεις στις παραδόσεις ηλεκτρονικού εμπορίου, με τη χρήση έξυπνων θυρίδων (smart locker) και σημείων pick up drop off. Τελευταία, δοκιμάζονται πιλοτικά και στη χώρα μας κάποιες από τις καινοτομίες που αναπτύσσονται στο εξωτερικό, όπως είναι παραδόσεις με drone και αυτόνομα οχήματα. Αυτές οι καινοτομίες βελτιώνουν όχι μόνο την ταχύτητα της παράδοσης, αλλά και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, καθώς συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταφορών. Πάντως, η υιοθέτηση αυτών των καινοτομικών μέσων από τις ελληνικές επιχειρήσεις εξαρτάται όχι μόνο από τη δυνατότητά τους για επενδύσεις αλλά και από τη δημιουργία κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου.
- Blockchain για ενισχυμένη ασφάλεια
Το οικοσύστημα του ηλεκτρονικού εμπορίου προωθεί την ενσωμάτωση της τεχνολογίας blockchain για την ενίσχυση της ασφάλειας και της διαφάνειας στις συναλλαγές της εφοδιαστικής. Η αφαιρετική και ανθεκτική στην παραποίηση φύση της τεχνολογίας blockchain εξασφαλίζει την ακεραιότητα των δεδομένων κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο σε βιομηχανίες όπου η ιχνηλασιμότητα και η αυθεντικότητα έχουν ύψιστη σημασία, όπως στα φαρμακευτικά προϊόντα ή στα είδη υψηλής αξίας.
- Συνεργατικά δίκτυα εφοδιαστικής αλυσίδας
Το ηλεκτρονικό εμπόριο ενθαρρύνει την ανάπτυξη συνεργατικών δικτύων εφοδιαστικής αλυσίδας. Μέσω ψηφιακών πλατφορμών και συστημάτων βασισμένων στο υπολογιστικό νέφος, διάφοροι φορείς στην αλυσίδα της εφοδιαστικής μπορούν να μοιράζονται πληροφορίες χωρίς δυσκολία. Αυτή η συνεργατική προσέγγιση προάγει την καλύτερη επικοινωνία και τον καλύτερο συντονισμό.
Συμπερασματικά, το ηλεκτρονικό εμπόριο εμφανίζεται όχι μόνο ως πλατφόρμα για την αγοραπωλησία αγαθών, αλλά και ως κινητήρια δύναμη για την καθιέρωση καινοτόμων λύσεων στη διαχείριση της εφοδιαστικής. Από την ορατότητα στην αλυσίδα εφοδιασμού σε πραγματικό χρόνο και τη λήψη αποφάσεων βάσει των Big Data Analytics μέχρι την αυτοματοποίηση, τη ρομποτική και την ενσωμάτωση συστημάτων blockchain, η επίδραση του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι βαθιά.
Καθώς οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να προσαρμόζονται στο δυναμικό τοπίο του ηλεκτρονικού εμπορίου, η εξέλιξη στη διαχείριση της εφοδιαστικής στο εξής θα χαρακτηρίζεται πιθανότατα από διαρκείς καινοτομίες, με την τεχνολογία να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο σχεδιασμό του εμπορίου και των e-Logistics του μέλλοντος.
Η Ελληνική Εταιρεία Logistics Βορείου Ελλάδος, με τις πρωτοβουλίες της και τη δυναμική της παρουσία, θα συνεχίσει να προωθεί την αριστεία στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας και των Logistics, μέσω συνεργασιών, συνεχούς εκπαίδευσης και εισαγωγής καινοτομίας.
